خوش آمد و سپاس
افتخار دارم در قاهره، شهری که به زمان محدود نمی شود، میهمان دو مؤسسه معتبر هستم. بیش از یک هزار سال، الازهر چراغ تعلیمات اسلامی و بیش از یک قرن دانشگاه قاهره منشأ پیشرفت مصر بوده اند. متفقاً، شما نمایندۀ هم آهنگی میان سنت و پیشرفت هستید. من از میهمان نوازی شما و ملت مصر سپاسگزارم. این افتخار را نیز دارم که بهمراه خود حسن نیت مردم آمریکا و درودی از صلح از سوی جوامع مسلمان کشورم را برای شما به ارمغان آورده ام. السلام علیکم.
پیشینه از درگیری و همزیستی
ما در برهه ای از زمان دیدار می کنیم که میان ایالات متحده و جهان اسلام تنش وجود دارد -- تنشی که در تاریخ و فرای آمریکا ریشه دارد. طی قرنها، رابطه میان اسلام و غرب همزیستی و همکاری و همچنین درگیری و جنگ مذهبی را در بر داشته است. در دوران اخیر، استعمار که حقوق و فرصتها را از بسیاری مسلمانان سلب کرد، و جنگ سرد که بسیاری اوقات بدون اعتنا به آرمانهای کشورها آنان را آلت دست خود قرار داد، به تنش افزودند. علاوه براین، تغییرات سریعی که با مدرنیته و جهانی شدن صورت گرفتند، موجب شد بسیاری مسلمانان گمان کنند که غرب دیدگاهی خصمانه نسبت به سنن اسلام دارد.
ستیز و سوء تفاهم
افراط گرایان از این تنشها در بخشی کوچک، اما مهم از جهان اسلام ، سوء استفاده کرده اند. حملات ۱۱ سپتامبر و تلاشهای مستمر این افراط گرایان برای اعمال خشونت علیه غیرنظامیان، برخی را به این نتیجه رسانده که اسلام نه تنها با آمریکا و کشورهای غربی بلکه با حقوق بشر نیز خصومت دارد. این امر موجب هراس و عدم اعتماد بیشتر دو طرف شده است.
تا زمانی که اختلافات رابطه ما را تعیین می کنند، موجب تقویت آنانی میگردند که بذر تنفرمی پاشند، نه صلح. آنهائی که درگیری ایجاد می کنند، نه همکاری که به سعادت همه مردمان بیانجامد و بتوانند به عدالت و وفور نعمت برسند. این دور باطل شک و ظن و نزاع باید متوقف شود.
آغازی نوین
من در پی آغازی نوین میان ایالات متحده و جهان اسلام بر اساس علائق و احترام متقابل به این جا آمده ام – آغازی مبتنی بر این حقیقت که آمریکا و اسلام جنبه انحصاری ندارند و نیازی به رقابت در بین آنان نیست. در واقع، تشابه هائی بین آن دو وجود دارد و دارای اصول مشترک – اصول عدالت و پیشرفت – بردباری نسبت به دیگران و عزت انسانها هستند.
به منظور حرکت به جلو، باید آنچه در قلب هایمان نگاه داشته ایم صراحتاً به زبان آوریم -- مطالبی را که بسیاری از اوقات فقط پشت درهای بسته گفته میشود. گوش فرا دادن به یکدیگر باید پیوسته باشد، تا از یکدیگر بیآموزیم، به یکدیگر احترام بگذاریم، و در پی زمینه مشترک باشیم. همانگونه که قرآن کریم به ما گفته: " از خداوند آگاه باش و همواره حقیقت را بگوی". من تلاش خواهم کرد به این گفته عمل کنم – در حد توانم حقیقت را بگویم ، با این اعتقاد قوی که علائق مشترک ما انسان ها قدرتمند تر از نیروهائی است که ما را از یکدیگر جدا می سازد.
زندگی من و عظمت اسلام
بخشی از این اعتقاد، در تجربه شخصی من ریشه دارد. من یک مسیحی هستم. پدرم از خانواده ای کنیائی است که نسلها مسلمان بوده. در نوجوانی چندین سال در اندونزی زندگی کرده ام و آوای اذان را در سحرگاه و غروب شنیده ام. در دوران جوانی در محله های شیکاگو کار کردم، جائی که بسیاری عزت و صلح را در آئین اسلام یافتند.
به عنوان دانشجوی تاریخ، از دین تمدن به اسلام آگاهم. اسلام بود که – در اماکنی چون دانشگاه الازهر – مشعل تعلیم و تربیت را برای قرنها روشن نگاه داشت و زمینه را برای رنسانس اروپا و روشنگرائی هموار ساخت. ابتکارات در جوامع مسلمان بود که نظام جبر، قطب نما و ابزار دریانوردی، تبحر نویسندگی و چاپ، درک ما از انتقال امراض و روش درمان را بوجود آورد. طاقهای با شکوه و منارهای سر به فلک کشیده، اشعار جاویدان و موسیقی زیبا، خطاطی برازنده و اماکن تفکر در آرامش را مدیون فرهنگ اسلامی هستیم. و در طی تاریخ، اسلام با کلام و عمل، عدالت بردباری نسبت به دیگر ادیان و برابری نژادی را ثابت کرده است